Sannleikurinn um ESB, hvað er það sem Jóhanna sækir svona í ????

Í kjölfar efnahagshruns. Íslensku kosningarnar: Snúast ekki um hægri og vinstri

Hann er alveg ótrúlegur fréttaflutningurinn af kosningunum á íslandi þann 25. apríl. Í tilraun til að vekja áhuga lesenda á eyju sem fáir þekkja fjalla dagblöðin um að vinstrið sé að ýta hægrinu úr sætum sínum. Vafalaust mun þessi pólitíska sveifla halda áfram í mörg ár um víða veröld. En fyrir íslenska kjósendur voru voru álitaefnin jarðbundnari. Ábyrgðarlaus einkavæðing banka í nýfrjálshyggjustíl er aðal vandamálið, en viðbrögðin við því flokkast ekki beinlínis til hægri eða vinstri viðfangsefna. Spurningin er hvort að kjósendur séu orðnir svo örvæntingarfullir í kjölfar þess að krimmar eyðilögðu fjármálakerfið að þeir munu sækjast eftir stöðugri gjaldmiðli (evru) með því að sameinast evrópu með þeim skilmálum að glata stjórn yfir fiskveiðum Íslands í norður Atlantshafi og leggi fáheyrðar skuldabirðar á axlir skattgreiðenda -- til að bæta breskum, hollenskum og öðrum evrópskum innistæðueigendum og bröskurum tap þeirra?

Evrópu dytti aldrei í hug að gera slíkar kröfur á Bandaríkin vegna hinna afleitu húsnæðisskuldabréfavöndla sem þeir keyptu af þeim, eða fyrir töpin sem urðu vegna gjaldþrots Lehman Brothers bankans. En Ísland er lítið land og e.t.v auðveldara viðureignar. Fyrir marga kjósendur er hugmyndin um að ganga í evrópusambandið freistandi fantasía - að taka upp evru til að leysa fjárhagsleg vandræði Íslands. Valkosturinn er einfaldlega að breyta tortímandi regluverki bankakerfisins og snúa við gjafakerfi fyrri tíðar til pólitískt tendra innherja. Sigurvegari kosninganna, Samfylkingin vill ganga í Evrópu, Vinstri grænir og fyrrum ríkjandi Sjálfstæðisflokkur vilja það ekki, miðjusækinn og dreifbýlissinnaður framskóknarflokkur (næst stærstur til margra áratuga) er hægfara í málinu en tilbúinn til viðræðna á forsendum hagfelldum íslandi.

Allir eru á móti innherjalénsveldinu sem hlóð niður skuldunum. Þessvegna tapaði helsti stuðningsaðili þeirra, Sjálfstæðisflokkurinn, þriðjungi fylgisins, (niður í aðeins 20% frá hefðbundnum 33-35%) sem er lægsta prósenta atkvæða og þingsæta í 80 ára sögu flokksins sem var stofnaður 1930. Dagar sjálftökustjórnmála eru liðnir og litlu meiri er samúð með erlendum lánadrottnum og sparifjáreigendum sem gerðu hana mögulega. En kjósendur eru uggandi ganvart þeirri afstöðu sem England og önnur evrópuríki hafa tekið gegn Íslandi og tilfæringum með Alþjóðagjaldeyrissjóðinn. Fyrrverandi forsætisráðherra sjálfstæðismanna (og síðar seðlabankastjóri) Davíð Oddson er grjótharður á því að íslenska ríkisstjórnin og þjóðin eigi ekki að taka ábyrgð á þessum slæmu skuldum og deilir þar með sjónarmiðum sem margir íslendingar hafa að mínu mati: Þessir glæponar sviku landið. Mýtan um ,,frjálst" framtak án regluverks er hrunin og einkavæðingin lítur út eins og sjálftökustjórnmál undir rós.

Nýlega sneri ég heim eftir viku heimsókn til Íslands - viku þar sem ég hitti stjórnmálamenn, fyrrum forsætisráðherra, yfirmenn fjármálastofnana, háskólaprófessora og stúdenta, kvikmyndagerðarmenn, sjónvarpsþuli, og ,,algerlega venjulegt fólk". Hugtökin ,,vinstri" og ,,hægri" dúkkuðu aldrei upp í samræðum við þetta fólk. Í brennidepli var hin lánadrottna-væna aðferð Íslands að verðtryggja húsnæðislán og aðrar skuldir - 17% verðbólgupremía fyrir lánadrottna byggð á vísitölu neysluverðs (í raun er skiptagengi krónunnar innflutt eins og flestar neysluvörur), til viðbótar 6% vöxtum húsnæðislána, sem hefur leitt til þess að nokkrir íslendingar sögðu mér að þeir höfðu glatað húsnæði sínu til bankanna. Enginn getur borgað 23% vexti á húsnæðislán sín til lengdar á meðan húsnæðisverð hrynur með efnahag landisns. Flestar fjölskyldur greiða nú með því að ganga á sparnað og reyna að bera skuldir sem eru í raun óborganlegar.

Þetta skýrir löngun þjóðarinnar í stöðugan gjaldmiðil, við það hyrfi klafi vaxtaviðbótarinnar. (verðtryggingar) Upphaflega voru bæði laun og skuldir verðtryggðar á Braselíska vísu. En dag einn var verðtrygging launa felld niður en verðtryggingu fjármálagerninga viðhaldið með hundalógík um að um "samningsbunda" endurgreiðslu verðmæta, samningar um laun ættu sér hinsvegar veikari lagastoð. Með öðrum orðum, stór fiskur borðar lítinn fisk. Engin stétt lánadrottna, hversu gráðug eða frökk, hefur nokkurntímann náð í gegn öðru eins og þessum lögum. En þetta létu íslendingar yfir sig ganga - þrátt fyrir að í landinu sé mikið um húseignir-á-lánum. Að taka upp evruna er almennt talið vera auðveldara en að breyta þessum lögum og losna við vaxta-álagið sem er einstakt fyrir ísland í víðri veröld. Mér þykir þetta lagatregðumál ótrúlegt, en það virðist vera vitnisburður um tiltrú Íslendinga á lög - hversu geggjuð sem þau kunna að vera.

Hrun gjaldmiðilsins varð vegna gjaldþrots og þjóðnýtingar þriggja aðal-banka Íslands. (Glitnir, Kaupþing og Landsbanki) sem tóku þátt í bylgju hrokafullrar vanhæfni og hreinna svika eftir að þeir voru einkavæddir í röð klíkusamninga árin 2002-03. Þessir bankar fóru á hausinn með nærri $100 milljarða í skuldir, en enginn veit nákvæmlega hversu mikið eða hver er hinu megin við borðið Í ýmsum samningum sem voru hluti af taflinu. Sérstakur saksóknari hefur verið skipaður til að grafast fyrir um hlutina, sem enn eru ógagnsæir.

Í raun er Ísland um margt líkt ríkjum fyrrum-sovétríkjanna. En í stað þess að koma úr kommúnistaflokknum eða rauðliðaæskunni eða öðrum minnisvörðum um Stalínískt skrifræði koma EINKAVINIR íslands úr röðum stór-landeigenda og áhrifamiklum fjölskyldum á sviði stjórnmála sem hafa ríkt yfir þjóðinni um aldir. Löngu fyrir þann tíma sem landið fékk sjálfstæði frá Danmörku árið 1944 með hjálp bandamanna þegar Danmörk var hertekin af nasistum.

Einkavæðing íslensku fiskimiðanna.

Þegar þýskir kafbátar hurfu af Norður Atlantshafi eftir stríðið kepptu Breskir togarar við íslenska fiskibáta um þorsk og aðrar fisktegundir. Eftir nokkur átök sem stóðu fram yfir 1970 tók Ísland forystu í að stofna 200 mílna fiskveiðilögsögu, að miklu leyti með stuðningi Bandaríkjanna sem íslendingar endurguldu greiðann pólitískt allar götur síðan.

Lög um sjávarútveg snúast um hver hafi yfirráð yfir náttúruauðlindum sjávar. Til að viðhalda fiskistofnum (að minnsta kosti í orði kveðnu) hefur ísland gefið út veiðileyfi fyrir ákveðna hluta þess sem árlega er leyft að veiða. Það magn er ákveðið árlega og byggt á mati á fiskistofnum. Í stað þess að fara klassíska efnahagslega leið og bjóða leyfin upp árlega til að fá sanngjarnan arð af auðlindinni hefur ríkið útdeilt leyfunum líkt og gert er með taxaleyfi í New York. Útlutað einu sinni og urðu þá varanleg, og hafa að sjálfsögðu hækkað í verði með tímanum. Hinir upphaflegu handhafar - pólítískir vildarvinir fyrir öld síðan - hafa arfleitt afkomendur sína að þeim, sem leigja þau út til hinna raunverulega sjómanna, eða einfaldlega haldið þeim áfram í fjölskyldunni. Ríkissjóður Íslands fær engin hlunnindi af nýtingu sjávar. Leyfin hafa einfaldlega orðið leigu-sugu gjald, greiðsla til fyrrum innherja og afkomenda þeirra.

Á uppboðsmarkaði mundu mögulegir leigutakar reikna út markaðsvirði þeirrar auðlindar sem þeir hyggjast nýta, reikna út kostnað við nýtinguna og mögulegan ágóða og bjóða í samræmi við það. Lagalega tilheyrir hafið íslensku þjóðinni, og ríkið fengi ágóðann. En í dag fá erfingjarnir eða aðrir sem hafa náð sér í kvótaleyfi frá upphaflegu innherjunum frá 1980, þessa peninga. Það er því ekki skrýtið að margir íslendingar séu svo fullir viðbjóði yfir einkavæðingu fiskimiðanna að þeim er alveg sama þó að Ísland glati fiskveiðiréttindum sínum. Eftir allt, í núverandi kerfi yrðu tapararnir eigendur þessara gerviveiðileyfa, en ekki íslenska þjóðin.

En þetta viðhorf blindar fólk gagnvart mjög ákjósanlegum valkosti - kosti sem ætti að höfða til tveggja hefðbundu miðjuflokka á grundvelli sjónarmiða um frjálsan markað, en einnig til ,,vinstri" af því að það er svo efnahagslega sanngjarnt: Að bjóða upp fiskikvótann árlega þannig að arðurinn renni til íslensku þjóðarinnar og verði hluti af tekjum ríkissjóðs, eins og ætti að vera með náttúruauðlindir, rétt eins og landið sem slíkt. Það er ekki nauðsynlegt að sameinast Evrópu, afhenda innherjum hennar fiskveiðiréttinn og bankamönnum hennar réttinn til að framleiða kredit (sem ætti að líta á sem almannaþjónustu) til að ná efnahagslegri heilsu.

Icesave slagurinn við Breta.
Hinn slagurinn við Breta varðar IceSave útibú Landsbankans, sem borguðu nægilega háa vexti til að sannfæra ríkisstjórn verkamannaflokksins um að beina því til sveitarstjórna að sýna "samfélagslega ábyrgð" með því að leggja sparnað inn á þá reikninga sem báru hæstu vextina. Rétt eins og að hátt vaxtaálag sé ekki endurgjald fyrir áhættu. Af því að IceSave var rekið sem útibú frá Íslandi öxluðu bretar hvorki reglu- né eftirlitshlutverk fyrir sitt leyti. Mér finnst þetta dæmigert breskt efnahagslegt vanhæfi, en það er háttur vanhæfra ríkisstjórna að kenna öðrum um allt sem miður fer. Þannig að þeir bættu innistæðueigendum að fullu og heimta að íslenska ríkisstjórnin skattleggi sína eigin þjóð, eins og innistæðurnar hefðu verið lán til hins opinbera!

Bretar frystu reikninga allra íslenskra banka til að þrýsta á málið, þar með talið Kaupþings á eynni Mön. Þetta hindraði þá í að flytja fjármuni út úr landinu og keyrði höfuðstöðvarnar heima á Íslandi í þrot. Einu lögin til að grípa til við þessar gripdeildir voru and-hryðjuverka neyðarlög, upphaflega sett til höfuðs Írskum og Araba grúbbum. Bretland stimplaði ísland sem hryðjuverkaríki, og beitti á meðan fjármálalegu ofbeldi sjálft. Að sjálfsögðu fannst íslendingum það órökrétt að bretar krefðust þess að þrátt fyrir háu vextina skyldu innistæðueigendur ekki tapa neinum fjármunum - sem er gagnstætt gríðarlegu tapi sem þeir urðu fyrir á mörkuðum í Bandaríkjunum og víðar erlendis. (að ekki sé nú minnst á Northern Rock og aðra ábyrgðarlausa lánveitendur innanlands). En með suma íslendinga þenkjandi á þeim nótum að banka skuldir eru ,,okkar" skuldir, því ekki að gera eins miklar kröfur og mögulegt er, þrátt fyrir að tvöfaldur standard væri augljóslega í gangi. (Ímyndið ykkur hver viðbrögðin yrðu ef, segjum, Þýskaland mundi saka Bandaríkin um að vera hryðjuverkaríki til þess að komast yfir bandarískar eignir til að bæta fyrir töp sem bankar í Dusseldorf og Saxony urðu fyrir vegna bandarískra undirmálslána)

Margir bandarískir blaðamenn léku með og kölluðu Ísland "Víkinga" og þeir kusu ,,Víking finance" fremur en "oligarchy" sem er pólitískt viðkvæmara orðalag. En það er heimskulegt að gefa í skyn ruddalegt Norrænt Villta Vestur. Ísland hefur engan her, og NATO stöðin fyrrverandi er núna Reykvíski alþjóðaflugvöllurinn. Hin harðduglega og ná-tengda íslenska þjóð er eins borgaraleg og hægt er að hugsa sér, með hæsta hlutfall séreignarhúsnæðis í heimi, vel menntuð og með dæmigert norrænt félagslegt velferðarkerfi og sameiginleg gildi. Þetta er skandinavískt jafnaðarríki, en á minni skala. Og kannski er það hluti af vandamálinu. Margir íslendingar eru svo borgaralegir að þeir trúa því að það sé heiður í því að endurgreiða fjárhættuspil vondra banka, rétt eins og um væri að ræða persónulegar skuldir meðal nágranna. En hinir stóru bankar voru ekki eins og flestir nágrannar, og tóku þátt í djúpstæðu fjármálasvindli. Í því voru vitorðsmenn þeir útlendingar sem nú krefjast þess að fá bætur fyrir.

Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn kemur inn í myndina en heldur sig til hlés í bili.

Vanalega hagar AGS sér eins og innheimtufulltrúi fyrir alþjóðlega lánadrottna, en í tilviki Íslands virðist sendinefndin ekki hafa það notarlegt í því hlutverki. Enga fjármuni er enn búið að draga gegnum $10 milljarða lánalínu sem nýlega var samið um frá sjóðnum. Ég varð hrifinn að fjármálaráðuneytið ætlaði ekki að nota fjármuni frá AGS til þess að greiða útlendingum. Fjármálaráðherra, Steingrímur Sigfússon er formaður Græna flokksins og er tortrygginn gagnvart því hversu mikið slíkar lántökur - eða að ganga í EU - bæta málin með því að ríkið taki lán til að ná fram jafnvægi í stöðu þar sem ekkert jafnvægi er að finna.

Þetta skilur eftir spurninguna um krónu gagnvart evru. Svo lengi sem lánadrottna-hollum 17% gengisvísitöluvöxtum er bætt ofan á húsnæðislán er skiljanlegt að íslenskir húsnæðiseigendur vilji sjá verðstöðugleika. En það er ekki víst að evran skaffi hann. Hún mundi aðeins valda þvingunum, minnka hagkerfið til að minnka innflutning. Leiðin til að endurlífga krónuna er að stækka hagkerfið, og það þýðir að losna við verðtryggingu, ókeypis hádegisverð sem engin önnur þjóð á jörðinni hefur afhent fjármálageiranum.

Mýtan um að ESB muni berjast gegn spillingu og stuðla að efnahagslegri heilsu.

Fólk er mjög ringlað í því hvað það þýðir að ,,sameinast Evrópu" í raun og veru. Fyrir mið- og austur evrópuríki sem voru áður hluti sovétríkjanna, lá fegurðin í augum þess sem horfði. Þau kusu að sameinast ESB upp úr 1990 því að þau héldu að ESB mundi taka þau undir sinn verndarvæng og hjálpa þeim að koma á fót nútíma vestrænum iðnaðarkapítalisma með batnandi lífsgæðum. Þess í stað leit ESB forustan einfaldlega á þessi hagkerfi sem markaði fyrir sinn eigin landbúnaðar- og iðnaðarútflutning og sem strórgróðabrall fyrir banka sína með því að ganga til sýndarsamstarfs við Sovét-style sjálftökustjórnmálamenn sem dómíneruðu þessi hagkerfi. ESB leit undan þegar það sá glæpona taka yfir og studdi þá í raun svo lengi sem þeir seldu Evrópumönnum mjög svipað og þegar innbrotsþjófur selur verðinum, einkavæddu samneysluna í klíkuskap, seldu fasteignir og birgðir til evrópskra fjárfesta, og tóku lán í erlendum gjaldmiðlum til að kynda heimsins mestu (og óstöðugustu) fasteignabólu. Hrunið í kjölfar þessa falska upphafs er að rífa evruna í sundur.

Tilfelli Lettlands og Eystrasaltsríkjanna er lýsandi. Rétt eins og Ísland voru þeir hlaðnir skuldum langt umfram getu þeirra til að endurgreiða - húsnæðislán skráð í erlendum gjaldmiðlum voru allsráðandi, þannig að þeir geta ekki notfært sér þá ágætu aðferð að láta verðbólgu og tímann éta niður skuldirnar. Það stoðar ekki heldur fyrir ríkisstjórnina að taka lán frá IMF og ESB til að borga út ónýtar skuldir einkageirans sem innifelur að kreista fé út úr landsmönnum með enn hærri sköttum á vinnu, og þar með verðleggja hana (og þar með innlendan iðnað) út af heimsmarkaði. Í þessari stöðu er hagkerfið ófært að þéna nægilega til að greiða fyrir nauðsynlegan innflutning og greiða skuldirnar sem er búið að drekkja því í.

Þetta er vandamál sem Ísland verður að forðast. Því miður hefur meðferð ESB á fyrrum-Sovét ríkjum sýnt fram á hversu grimmilega það getur staðið vörð um þrönga þjóðarhagsmuni og virkað sem rándýr í leiðinni. Joaqim Almunia úr framkvæmdastjórn ESB gerði forsætisráðherra Lettlands þetta ljóst í bréfi þann 26.jan 2009 þar sem hann útlistaði með hvaða skilmálum Evrópa mundi splæsa á erlenda banka sem starfa í Lettlandi - á kostnað Lettlands sjálfs. Hann tók skýrt fram að Lettland mætti EKKI nota ESB lán til að þróa sitt eigið hagkerfi eða til að lækka háa skatta sem hindra að störf skapast, nei einungis til að borga skuldir lánadrottna í vestri. (aðallega Skandinavíska banka) og til að kaupa innflutning frá þeim.


Quote Veitta aðstoð skal nota til að forða fjármálakreppu, sem útheimtir að endurreisa traust í bankakerfinu [nú algerlega í eigu erlendra aðila] og til að byggja upp gjaldeyrisvarasjóði Lettneska seðlabankans. ... Ekki er ætlast til að fjárhagsaðstoðin sé notuð til að úr verði ný lán til fyrirtækja og heimila. .. það er mikilvægt að vekja ekki illa grundaðar væntingar meðal almennings og jafnframt að andæfa misskilningi sem kann að rísa í þessa veru. Það veldur áhyggjum að við höfum orðið vitni að því nýlega í opinberum umræðum innan Lettlands að kallað er eftir því að hluti aðstoðarinnar verði notaður inter alia til að styðja útflutningsgreinar og til að örva efnahagskerfið með aukinni eyðslu. Það er mikilvægt að andæfa þessum ranghugmyndum á virkan hátt.


Þetta setur Lettland í stöðu þjóðar sem hefur verið sigruð í stríði og þarf að greiða stríðsskaðabætur. Óeirðir brutust út, og mótmælendur tóku yfir fjármálaráðuneytið. Þetta var atburðarás sem hefur nú verið endurtekin í Ungverjalandi, Úkraínu og öðrum löndum nýverið. Minnir á "AGS óeirðirnar" í latnesku ameríku á sjöunda og áttunda áratug síðustu aldar. Sem vekur ekki mikla von um að innganga í ESB muni, sem slík, leysa svipuð efnahagsleg hreinsunarverkefni fyrir Ísland. Í stað þess að hjálpa fyrrum-Sovét ríkjunum að þróa sjálfbær hagkerfi leit vestrið á þau sem efnahagslegar ostrur til að brjóta upp, skuldvæða þau til að taka út úr þeim arð í formi vaxta og gróða af fjármálagerningum, og skilja loks við þau sem brotnar skeljar. Eftir að sjálftökustjórnmálamenn, erlendir bankar og fjárfestar hafa fjarlægt fé sitt út úr hagkerfinu verður Lettneska latóinu leyft að falla. Erlendir kaupahéðnar geta þá komið inn og keypt innlendar eignir fyrir slikk, aftur.

Þetta hljómar ótrúlega svipað og það sem Ísland er að ganga í gegnum. Hættan er að það gefist upp fyrir evrópskum hagsmunum sem sækjast eftir rétti til fiskveiða, ná einokunarstöðu á bankamarkaði og lána ríkinu til að splæsa út evrópska fjárfesta sem hafa gamblað og tapað í nú-óstarfhæfum íslenskum bönkum. Maður vonar að Grænir og Framsókn muni endurskoða mögulega skilmála fyrir aðild að ESB og upptöku evru, en skipti ekki út innlendum sjálftökustjórnámálamönnum fyrir erlenda efnahagslega yfirsetumenn bara vegna þess að þeir eru evrópskir. Það mundu bara vera skipti á einum hópi vel-tengdra innherja fyrir annan, aðallega mundi það þjóna hagsmunum breta.

Að kalla kosningarnar á laugardaginn ,,sigur fyrir vinstrið" með snúningi til ESB er því veruleikafölsun. Ef slegið er hefðbundinni vinstri/hægri mælistiku á úrslitin virðist fylgi við ESB vera til hægri í því að hygla hagsmunum fjármálamanna (efnahagslegt harðræði sem setur hagsmuni skuldara neðar en lánadrottna, og skuldahjöðnun til að rústa eyðslu í velferðarkeri) Jafnaðarmannaflokkar (Social Democrats) víða um heim hafa verið hugmyndafræðilega ýktastir einkavæðingarsinna. frá Tony Blair's New Labor í bretlandi til Roger Douglas Nýja sjálandi til Ástralska verkamannaflokksins.

Íslenskir jafnaðarmenn hóta hraðferð inn í Evrópu og að stilla málinu upp í allt eða ekkert kosningar - um það hvort ganga skuli inn á þeim skilyrðum sem flokkurinn semur um, án þess að blanda borgurunum inn í ferlið. Forsætisráðherra Jóhanna Sigurðardóttir vonast til að hefja aðildarviðræður innan tveggja mánaða og að hafa kosningar um inngöngu í lok næsta árs. Hvað varðar þingbundið lýðræðisfyrirkomulag er þetta plan svipað og þegar leiðtogar Sjálfstæðisflokks og Framsóknar samþykktu að ganga í bandalag hinna viljugu í Írak, og hunsuðu eðlilega málsframvindu með því að sniðganga alþingi.

Á meðan er hætta á að ESB og evran liðist í sundur vegna verðhruns fyrrum-Sovét hagkerfanna,  harðræði án þess að hafa þróað innviði þeirra utan fasteignamarkaðar. Samt finn ég lítinn skilning á því hvernig evran og hið útþanda ESB er að gliðna vegna óstöðugleika fyrrum-Sovét hagkerfanna sem hafa engar ásættanlegar leiðir til að fjármagna kerfislægan viðskiptahalla, núna þegar fasteignabólan er sprungin og ekki er lengur lánað í erlendum gjaldmiðlum til fasteignakaupa í þessum ólánsömu ríkjum. Stjórnun peningamála í Evrópu lítur út fyrir að vera næstum jafn ábyrgðarlaus og Íslands.

Mislukkaður verndarvængur ESB gagnvart eystrasalts- og mið evrópu ríkjunum gefur til kynna að Íslandi væri hollast að snúa sér að því að leysa sín eigin vandamál sjálft, og keyrði sína þjóðhagslegu hagsmuni áfram á meðan það hreinsar upp eftir stórslysalega ný-frjálshyggjutilraun sína. Raunverulegar markaðs umbætur mundu skipta út minnisvarða höfðingjaveldisins þar sem kvóti yrði á uppboðsmarkaði og rentan sem skatta grunnur og endurreisa skynsamlegt almennt bankakerfi. Þegar upp er staðið er efnahagslegt sjálfstæði Íslands að veði.

Ágreiningur ekki áhrif á aðildarviðræður

Athugasemdir

[Gísli Baldvinsson (IP-tala skráð) 6.5.2009 kl. 15:44]

Sæll, sá ástæðu að svara þér á þinni síðu, því leslengdin er svo mikil.
Á vefnum Sammála.is er þessi mjög góða samantekt yfir viðurkenningu allra stjórnmálahreyfinga á því að þjóðin sjálf eigi rétt á að eiga síðasta orðið um aðildarsamning (http://www.sammala.is/Vefur/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=38&Itemid=124):

Undanfarna daga hafa leiðtogar og talsmenn þeirra stjórnmálaflokka sem náðu kjöri til Alþingis verið spurðir um afstöðu sína til aðildarviðræðna við Evrópusambandið og þjóðaratkvæðagreiðslu í tengslum við þær. Í grundvallaratriðum virðist ekki mikið bera á milli.

Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, formaður Framsóknarflokksins: „Stefna Framsóknarflokksins í Evrópumálum er sú skýrasta af öllum flokkunum því við höfum sagt: Aðildarviðræður til að sjá hvað út úr þeim kemur, en jafnframt skilgreint hvað við erum ekki tilbúin að gefa eftir.“ (Leiðtogaumræður í Sjónvarpinu 24. apríl)

Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, varaformaður Sjálfstæðisflokksins: „Það verður farið í þetta ferli varðandi Evrópusambandið ... Ég held að þetta verði ósköp einfalt, það verði farið í þessar aðildarviðræður, hugsanlega með fullltingi Framsóknar inni í ríkisstjórn.“ (Kosningavaka í Sjónvarpinu 26. apríl)

Þráinn Bertelsson, þingmaður Borgarahreyfingarinnar: „Afstaða Borgarahreyfingarinnar er tiltölulega ljós. ...Þjóðin á að hafa síðasta orðið um Evrópusambandið og tvennar kosningar um Evrópusamband eru bara bjánaskapur. Það er taktík til að tefja mál. ... Það sem er eðlilegast er að sótt verði um aðild að Evrópusambandinu og síðan á sá samningur, sem að þar næst, að vera kynntur mjög rækilega fyrir þjóðinni. Og síðan að þjóðin ákveði þetta sjálf.“ (Kosningavaka í Sjónvarpinu 26. apríl)

Ögmundur Jónasson, þingmaður Vinstri grænna: „Það sem að raddir vorsins ganga út á og búsáhaldabyltingin og það umrót sem við höfum sem betur fer orðið vitni að í íslensku þjóðfélagi gengur líka út á annað, það er gagnsæi og það er lýðræði. Og það er á þeim forsendum sem við ætlum að leiða þetta ágreiningsefni okkar til lykta. Við ætlum að sjálfsögðu að láta þjóðina kveða upp úr um niðurstöður í þessu máli.“ (Kosningavaka í Sjónvarpinu 26. apríl)

Birgitta Jónsdóttir, þingmaður Borgarahreyfingarinnar: „Já, við viljum sækja um og leggja það í dóm þjóðarinnar.“ (Leiðtogaumræður í Sjónvarpinu 26. apríl)

Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæðisflokksins: „Ég mundi vilja sjá á næstu árum, á þessu kjörtímabili í það minnsta, kannski sem fyrst, að við næðum einhverri lýðræðislegri niðurstöðu í þetta mál. ... Ég held að fyrr eða síðar sé nauðsynlegt að þjóðin fái að kveða upp úr um næstu skref í þessu.“ (Leiðtogaumræður í Sjónvarpinu 26. apríl)

Jóhanna Sigurðardóttir formaður Samfylkingarinnar: „Þó að það sé mikilvægt að taka á þessum brýnu viðfangsefnum á næstu vikum og mánuðum þá er það bara brýnt að stjórnmálaflokkar hafi framtíðarsýn, hvernig þeir sjá fyrir sér stöðugleikann hér til frambúðar, bæði fyrir atvinnulífð og fyrir heimilin í landinu, og ég er sjálf mjög sannfærð um það að ef við sendum frá okkur þessi skilaboð, að við ætlum að sækja um aðild að Evrópusambandinu, þá mun það hjálpa okkur verulega í þeim stöðugleika sem við þurfum að ná fram hér næstu vikur og mánuði.“ (Leiðtogaumræður í Sjónvarpinu 26. apríl)

Steingrímur Sigfússon, formaður Vinstri grænna: „Það verður örugglega gæfulegast fyrir okkur að virkja hér leiðir lýðræðisins og láta þjóðina sjálfa ákveða sín örlög í þessu stóra máli eins og öðrum.“ (Leiðtogaumræður í Sjónvarpinu 26. apríl)

---------------------------

Við þetta mætti bæta ummælum Atla Gíslasonar í samtali við Vísi.is í dag:

"Atli neitar því að hann sé ósammála ályktun landsfundar VG um að ESB-aðild skuli leidd til lykta í þjóðaratkvæðagreiðslu. Hann hafi ávallt talað fyrir því að fram fari lýðræðisleg og upplýst umræða um ESB og þjóðaratkvæðagreiðsla um aðildina. „Ég held að allir séu á því, það er bara spurning um hvenær hún verður, á hvaða stigi málsins," segir Atli.

Spurður hvort ekki sé vit í því að athuga hvað sé í boði hjá ESB, áður en aðild er hafnað, segir Atli að hann telji að „við vitum 95 prósent hvað við fáum". En sakar að ganga úr skugga um það? „Nei, nei. Það er líka inni í umræðunni að skoða það betur," segir hann.

En hvaða leið telur Atli betri, til dæmis í gjaldeyrismálum, en ESB-aðild? „Það eru ýmsar aðrar leiðir. Tenging við annan gjaldmiðil, dollarann eða norsku krónuna," segir hann."

Ergo: Atli Gíslason viðurkennir að ekki sé byggjandi á krónu til frambúðar. Hann telur líka að þjóðin eigi að fá að taka afstöðu og að ekki saki að fá fram aðildarsamning sem þjóðin sjálf getur tekið afstöðu til. Spurningin er bara hvenær segir hann. Sannfærandi rök hafa verið flutt fyrir mikilvægti þess að umsóknarferlið hefjist sem fyrst, ekki síst af hálfu samtaka atvinnurekenda og launafólks. Mjög sterk rök þarf fyrir því að fresta því að fólk fái að kjósa um aðildarsamning, ekki síst ef fyrir liggur að tafir geta þýtt verulegan drátt á aðildarviðræðum eða að stjórn þeirra verði í höndum þjóða sem geti verið okkur mun erfiðari í samningum.

Varla lætur ábyrgt stjórnmálaafl stjórnarmyndun á þessum tímum stranda á tæknilegum útfærslum á borð við hvenær sækja eigi um svo þjóðin fái að taka afstöðu til raunverulegs aðildarsamnings eins og allir virðast sammála um.

-----------------------------

Annað atriði sem athuga verður vel í Evrópuumræðunni er hræðsluáróðurinn vegna auðlindanna:

Aðalsteinn Leifsso, lektor við HR, birta mjög góða grein í Morgunblaðinu í dag. Þar fjallar hann um eitt helsta álitamál þjóðarinnar í samskiptum við Evrópusambandið, þ.e. framtíð íslensk sjávarútvegs innan ESB. Þess má geta að Aðalsteinn er einn helsti sérfræðingur þjóðarinnar í málefnum Íslands og Evrópusambandsins og hefur margra ára reynslu sem starfsmaður utanríkisþjónustunnar, EFTA og starfsmaður margra nefnda Alþingis sem hafa farið yfir málefni Íslands og ESB.

Það er því mikilvægt að halda þessum staðreyndum til haga. Aðalsteinn segir meðal annars:

,,Stærsta bábiljan í Evrópuumræðunni er sú að kvóti færist frá íslenskum stjórnvöldum til annarra aðildarríkja Evrópusambandsins. Staðreyndin er sú að allur kvóti í staðbundnum stofnum umhverfis Ísland verður áfram í höndum íslenskra stjórnvalda eftir aðild að Evrópusambandinu. Samkvæmt gildandi reglum Evrópusambandsins er kvóti í höndum þeirra ríkja sem hafa veiðireynslu í viðkomandi fiskistofni. Ekkert aðildarríkja ESB hefur veiðireynslu umhverfis Ísland í meira en 30 ár. Aldrei hefur verið litið lengur en 9 ár aftur í tímann þegar veiðireynsla er metin.  Þess vegna fer því víðsfjarri að við ESB aðild Ísland muni erlendir togarar gera sig heimakomna í íslenskri lögsögu. Við þurfum hvorki undanþágu eða sérlausn til þess að tryggja að allur kvóti verði í höndum Íslands eftir aðild að Evrópusambandinu. Þetta er mikilsverð staðreynd  sem áhrifamenn í framkvæmdastjórn ESB hafa ítrekað staðfest, m.a. á opnum fundum á Íslandi......

Reglunum um eignarhald á kvóta á grunni veiðireynslu hefur hins vegar aldrei verið breytt og er einn af hornsteinum núverandi sjávarútvegsstefnu ESB. Breytingar eru ákafalega ósennilegar því þær hefðu í för með sér að verðmæti væru færð frá einu aðildarríki til að láta þau í hendur annars. Ef Íslendingar vilja fá algera staðfestingu á því að kvóti í staðbundnum stofnum verði í höndum Íslands, þá má setja ákvæði þess efnis í aðildarsamninginn. Aðildarsamningar hafa sama lagalega gildi og sáttmálar sambandsins og yrði því ekki breytt nema með samþykki Alþingis eða í þjóðaratkvæðagreiðslu á Íslandi. Með þessu væri gulltryggt að allur kvóti í staðbundnum stofnum innan íslensku lögsögunnar verði í höndum Íslands til frambúðar."


Einnig dúkkar bábyljan að auðlindir þjóðarinnar eins og jarðhitinn og fallvötnin og hugsanlega olía, falli undir lögsögu ESB. Í þeim efnum er gott að vísa á auðlindaskýrslu Evrópunefndar Sjálfstæðisflokksins. (ekki er hægt að segja að sá flokkur hafi verið mjög Evrópusinnaður hingað til!)  Þar segir meðal annars:


,,Niðurstaða undirritaðra er að aðild að sambandinu muni ekki hafa verulegar breytingar á málefni er tengjast raforku, vatni, jarðvarma, olíu og gas. Aðild að ESB hefði engin áhrif á yfirráð Íslands yfir Drekasvæðinu. Aðildin mun heldur ekki hafa verulegar breytingar á regluverkið er gildir um hálendið eða á málefni Norðurheimskautsins."

Sjá;  http://www.evropunefnd.is/audlindir/drog/3/

 -

Samfylkingin, stærstu samtök atvinnurekenda (ná til um 70%
atvinnulífsins) og Alþýðusamband Íslands eru sammála um að sækja beri
strax um aðild að Evrópusambandinu. Við sjáum alls staðar í
samfélaginu að þunginn í þessari umræðu fer vaxandi.

Gagnvart atvinnulífinu er lykilatriði að upptaka evru með aðild að ESB
þýðir að við skiptum um mynt með evrópska seðlabankann sem bakhjarl. Á
því og einhliða upptöku er grundvallarmunur sem felst í trausti og
trúverðugleika. Myntsamstarf Evrópu er í raun einstök leið til að
skipta um mynt.

Gagnvart almenningi er lykilatriði að sótt verði um svo þjóðin geti
sjálf fengið að eiga síðasta orðu og taka afstöðu til raunverulegs
aðildarsamnings sem fyrst. Þá liggja kostir og gallar fyrir. Þurfi að
sækja um fljótlega til að eiga kost á aðildarviðræðum innan eðlilegs
tímaramma væri það grafalvarlegt mál að hafa það tækifæri af þjóðinni
og meina henni um að fá að meta aðild á eigin forsendum.

Sjálfstæðisflokkurinn, sem er án stefnu í peninga- og efnahagsmálum og
einangraður í stjórnarskrármálinu, freistar þess nú enn einu sinni að
rugla umræðuna með einhliða upptöku evru, nú með órökstuddum og
fordæmislausum hugmyndum um stuðning Alþjóðagjaldeyrissjóðsins.


Hér að neðan er samantekt Ágústs Ólafs Ágústssonar um málið:

Hér koma nokkrir punktar frá mér um Evrópuskýrsluna sem var gerð opinber í dag:

1.      Tímamótin í Evrópuskýrslunni eru þau að myndast hefur einstæð
samstaða milli Samfylkingar, verkalýðshreyfingar og þeirra
hagsmunasamtaka atvinnurekenda sem ná til um 70% atvinnulífsins um að
sækja beri strax um aðild að ESB og kemur þetta fram í sameiginlegu
áliti þessara aðila.

2.      Skýrslan dregur fram að Samfylkingin á ein samleið með
verkalýðshreyfingunni og atvinnulífinu í landinu.

3.      Það eru einungis tveir aðilar í nefndinni sem hafa neikvæða
afstöðu til aðildar og það eru Sjálfstæðisflokkurinn og Vinstri
grænir. En reyndar vilja Vinstri grænir leiða þetta mál til lykta með
lýðræðislegum hætti.

4.      Hér hefur því myndast skýr breiðfylking um aðildarviðræður og
er því skýrslan skref fram á við.

5.      Margt annað nýtt kemur fram í skýrslunni. Má þar nefna hægt sé
að fá aðild að ERM II allt að einum mánuði eftir aðild en innan ERM II
myndi Seðlabanki Evrópu hjálpa okkur að halda gengi íslensku krónunnar
stöðugu. Ef við viljum gætum við því komist innan tveggja ára í þetta
skjól sem við þurfum svo sárlega að halda þótt sjálfir evruseðlarnir
kæmu seinna

6.      Að mínu mati kemur einnig fram í skýrslunni að einhliða
upptaka evrunnar er hvorki pólitískt raunhæft né efnahagslega
skynsamlegt. Að auki er það ekki lagalega fær leið að mati
forsvarmanna ESB. Fengum þetta staðfest í Brussel í ferð okkar þangað.
Við eigum því að hætta að drepa málinu á dreif með slíkum hugmyndum.
Við höfum ekki efni á því að bíða mikið lengur.

7.      Í ljósi yfirlýsinga frá ESB er hætta á því að ef við verðum
ekki samferða Króötum inn 2011-2012 verði aðild ekki raunhæf fyrr en
eftir árin 2015-2016 sem er allt of seint. Þurfum því að vera tilbúin
að rjúfa þing þegar aðildarviðræðum og þjóðaratkvæði er lokið.

8.      Evrópunefndinni tókst sömuleiðis að kalla miklu fleiri aðila
að umræðunni en áður hefur verið gert en um 60 aðilar skiluðu
hagsmunamati sínu til nefndarinnar. Með þessu opnuðum við umræðuna enn
frekar og dýpkuðum.

9.      Að lokum vil ég vekja athygli á skýrslu Hagfræðistofnunar
Háskóla Íslands sem við báðum um að yrði gerð og er í Evrópuskýrslunni
en þar kemur m.a. efnislega eftirfarandi fram:

a.      Evran er skjól og kemur í veg fyrir gjaldeyriskreppu.
Sveigjanleiki gengis er of dýru verði keyptur.
b.      Ef við hefðum tekið upp evru þá hefði við ekki lent í
gjaldeyriskreppu og engin þörf hefði verið á gjaldeyrishöftum. E.t.v.
hefðum við ekki lent í hruninu
c.      Innan ESB er samtrygging sem veitir ríkunum skjól.
d.      Innan ERM II eru hættan á gengisfalli mun minna þar sem
Evrópski seðlabankinn styður ef í harðbakkann slær.
e.      Búist við mun meiri stöðugleika gengis innan ERM II
f.      Með upptöku evru og aðild að ESB verður seðlabanki Evrópu í
raun bakhjarl viðskiptabanka hér á landi
g.      Aðildarumsókn hefur bein áhrif á væntingar um gengi kr. og
hagstjórn hér á landi.

Vonandi skýrir þetta málið.

[Marteinn Unnar Heiðarsson, 6.5.2009 kl. 18:50]

Þvílíkt bull sem þið ESB sinnar getið haldið fram,flestar þjóðir innan ESB eru á barmi gjaldþrots atvinnuleysi eykst frá degi til dags Ítalir eru að tala um að fara útúr ESB á þessu ári,hversvegna?? er allt svona gott í ESB??Eina sem ESB hugsar um er að auðmaðurinn haldi velli því hann skaffar vel í sjóði ESB og hinir almennu þegnar meiga bara eiga sig og þetta er staðreynd.Fólk má svelta missa heimili sín og vinnu,ESB ræður hvort þetta fólk fær að borða eða ekki,því þeirra leið inní þjóðirnar eru í gegnum bankana og þegar þeir stjórna orðið þar þá má fólkið fara að biðja fyrir sér.ESB mun stjórn vöxtum og lánum og ef þessum sjóðum innan ESB vanta meira af peningum í sukkið þá fær fólk að borga með hærri vöxtum.En þetta viljið ekki sjá ESB sinnar enda örugglega margir af ykkur auðmenn sem munu hagnast mest að fara inní ESB og ykkur er skítsama um venjulega fólkið í landinu.

[Sturla Hólm Jónsson, 17.5.2009 kl. 21:56]

Hvenær VERÐUR byltingin

Kveðja Sturla Jónsson